Làm bánh tét ( còn gọi là bánh đòn ) là một phong tục của người việt Việt Nam nói chung và người miền Nam nói riêng . Bánh tét là một loại bánh đặc biệt được sáng tạo ra từ đôi bàn tay khéo léo của những con người mang đậm bản sắc dân tộc.
Nguyên liệu làm bánh : (cho 6 đòn bánh tét nhỏ cỡ 400-500g)
- 1 kg nếp
- 300g dừa nạo
- 300g đậu xanh
- 300g thịt ba rọi
- 4 trứng muối (không bắt buộc)
- Lá cẩm (không bắt buộc)
- Lá chuối, dây chuối
Nguyên liệu làm bánh
Cách gói bánh tét
·
Chuẩn bị nếp
-
Nếp, đậu xanh vo sạch.
-
Dừa nạo vắt lấy nước cốt để riêng. Sau đó cứa thêm nước vắt lấy nước dão đủ để
ngâm ngập nếp. Ngâm nếp ít nhất 3 giờ. Vớt ráo, cho 1,5 muỗng café muối vào
nếp, trộn đều.
-
Lá cẩm cho vào nồi, thêm ít nước, nấu lấy màu. Tùy thích màu đậm hay nhạt mà
nấu nhiều hay ít lá.
-
Cho nếp vào chảo, thêm nước lá cẩm, nước cốt dừa cho xâm xấp nếp. Cũng tùy
thích màu đậm hay nhạt mà cho nước lá cẩm nhiều hay ít, tùy thích béo nhiều hay
ít mà cho nước côt dừa, miễn sao nước dừa và nước lá cẩm xâm xấp nếp. Xào nếp
trên lửa vừa, nước sẽ rút vào nếp, nếp nở và dẻo.
Chia nếp làm 6 phần.
·
Chuẩn bị đậu xanh
-
Đậu xanh để ráo. Cho đậu vào nồi cơm điện, cho nước xâm xấp đậu (hoặc tỷ lệ 1
đậu : 1 nước), thêm 1 muỗng café muối. Nấu chín đậu. Khi đậu vừa chín, giã nát
đậu hoặc cho vào cối xay nhuyễn.
-
Cho 3 muỗng canh dầu vào chảo, cho đậu vào xào đến khi không dính tay và vo đậu
dính được với nhau là vừa.
Chia đậu làm 6 phần
·
Chuẩn bị thịt
-
Thịt cắt sợi dài, dày khoảng 1cm. Ướp thịt với ½ muỗng café muối, ½ muỗng café
bột ngọt, 1 muỗng café đường, ¼ muỗng café tiêu. Để ít nhất nữa giờ cho thấm.
·
Chuẩn bị nhân
-
Nếu dùng trứng muối thì lấy lòng đỏ rửa với ít rượu trắng cho bớt mùi tanh.
Trải miếng nilon, cho lòng đỏ trứng muối vào, se thành thanh dài, nhỏ.
-
Trải miếng màng bọc thực phẩm, lấy một phần đậu trải mỏng, cho thịt và trứng
muối vào, cuộn đậu quanh thịt và trứng muối, vặn 2 đầu màng bọc thực phẩm cho
nhân được chắc. Làm lần lượt cho hết 6 phần nhân.
·
Chuẩn bị lá
-
Lá chuối rửa sạch, phơi nắng cho héo hoặc trụng nước sôi cho hơi mềm, lau sạch.
Cắt lá chuối thành miếng to khoảng 30x40 cm. Mỗi bánh cần 3 lá như thế. Chuẩn
bị thêm các miếng lá chuối nhỏ 6x20cm. Mỗi bánh cần 6 miếng như thế.
·
Gói bánh
-
Xếp 2 lá dọc chồng lên nhau, cho phần xanh của lá xuống dưới. Đặt một lá theo
chiều ngang, quay phần xanh lên trên. Cho một phần nếp lên lá, trải mỏng, cho
một phần nhân vào giữa, cuộn lại.
-
Gấp mép lá, cột ngang ở giữa. Gập một đầu bánh lại, dựng bánh đứng lên, dùng
muỗng chỉnh cho nếp phủ kín nhân ở phần đầu.
-
Cắt bớt lá thừa, gập đầu bánh lại (theo kiểu gói quà). Lấy một miếng lá nhỏ gấp
hình vuông (hoặc chữ nhật) sao cho vừa phần đầu bánh, đặt lên. Đặt thêm 2 miếng
lá nhỏ hình chữ thập che kín đầu bánh. (Việc này hạn chế bớt nước ngấm vào bên
trong bánh). Cột cố định đầu bánh.
-
Quay ngược đầu bánh lại, làm tương tự cho đầu bánh còn lại. Chú ý sao cho các
cạnh bánh thẳng với nhau. Dùng một sợi dây cột chặt chữ thập dọc đòn bánh. Lúc
này lá tương đối đã được cố định, tháo bỏ 3 sợi dây ngang (1 sợi ở giữa bánh và
2 sợi cố định lá 2 đầu bánh).
-
Ước chừng cột khoảng 6 vòng dây ngang. Bắt đầu ở 1 đầu bánh, mỗi đường ngang
quấn 2 vòng và xoắn dây thật chặt, sao đó cập dây dọc đòn bánh. Dùng ngón cái
một tay giữ lại. Lấy một sợi dây khác quấn tiếp đường ngang thứ 2, cũng xoắn
chặt và cập dọc theo đòn bánh. Lần lượt làm hết khoảng 6 vòng. Đến sợi cuối
cùng nhập các phần dây dư lại, thắt bím cho các dây dư cho gọn hoặc lấy một dây
dư quấn gọn các dây còn lại.
Nấu bánh
Đun
sôi ấm nước. Lót lá chuối vào nồi, xếp bánh vào. Châm nước sôi ngập bánh. Đậy
nắp nấu chín. Nếu nấu bằng nồi thường thì nồi bánh phải luôn giữ sôi trong 4-5
giờ thì bánh mới chín. Nếu nước cạn bớt phải châm tiếp nước nóng vào.
Nếu
nấu bằng nồi áp suất thì khi nước sôi (nghe tiếng reo), hạ lửa nấu thêm 45
phút, tắt bếp, đợi nước trong nồi hết reo thì mở nắp, vớt bánh ra. Bánh vớt ra
rửa qua nước lạnh, treo lên cho ráo.
Bánh
Tét gói kiểu miền Nam
Màu
sắc của nếp tùy thích có thể cho nước bồ ngót (hoặc lá dứa) hoặc gấc (trộn với
ít rượu) để có màu xanh hoặc cam. Đơn giản nhất thì cứ xào nếp trắng với nước
cốt dừa theo cách truyền thống. Ai thích béo bùi có thể cho ít hạt điều sống
vào nhé.Bây giờ chỉ việc ra chợ, vô siêu thị, gọi điện thoại là có sẵn bánh,
những bài học quanh nồi bánh thâu đêm cũng vơi dần. Cái thú vị của việc gói
bánh ngày Tết theo mình là cả nhà quây quần cùng chuẩn bị, cùng trò chuyện,
cùng canh lửa, châm nước... Người lớn dạy trẻ nhỏ, người nhỏ học người lớn
không chỉ sự khéo léo, kiên nhẫn của việc gói bánh mà còn những bài học về
chuyện đời, chuyện người, những câu chuyện hoài niệm...
Chúc mọi người có một cái tết an lành !